Con chồn lửa

♥ ♥ ♥ ♥ ♥

1. Ông Mão trước khi đi nói như đinh đóng cột với vợ là bà Thái Cần, nếu lần này ông không bắn được con chồn lửa thì ông không về nhà nữa. Khi ông nói câu này, mặt trời mùa đông nhợt nhạt đang còn nằm trên đỉnh núi. Ông nhìn sững một lát, cảm thấy mặt trời chẳng khác gì khuôn mặt băng giá, nhợt nhạt vì thiếu máu của vợ.

Thái Cần ốm đã mấy năm, bệnh của bà cũng thật lạ, chủ yếu là thân nhiệt cứ thấp dần, cả quá trình đó giống hệt những tính tốt của bà như dịu dàng, hiền thục dần dần mất đi từ sau ngày cưới.
Cuối cùng, người bà nằm trên giường ngày một lạnh, lưỡi bà đã mất đi tính đàn hồi nên không thể nói như bình thường được nữa. Bà dùng mấy tiếng ho nặng nhọc để đáp lời chồng, ý muốn bảo, ông nói lần này là lần thứ tám rồi đấy.

Muốn chữa khỏi bệnh cho Thái Cần cần phải có một thứ cực nóng là mỡ đã được chế luyện của con chồn lửa. Đó là một loại chồn kỳ lạ, một loại chồn chỉ có trong núi sâu và cực kỳ hiếm.
Ông Mão đã khoác khẩu súng săn nòng dài, cò súng đã hoen gỉ, ra đi mấy lần rồi, mỗi lần ra đi ông đều quanh quẩn trong núi đến mươi ngày. Sau mươi ngày đó, ông vác về một đống gà gô hoặc thỏ xám, thậm chí mấy lần còn vác cả dê và hoẵng núi, chỉ riêng không có chồn lửa.

Ông Mão đặt trán của mình lên trán vợ, lập tức cái trán lạnh toát của bà làm ông run cả người. Xem ra lần này nhất định phải săn được chồn lửa, chà, không được vác về những vật săn khác nữa rồi. Ông ngẩng đầu lên, thở dài.

Sáng tinh mơ hôm sau, ông Mão đi.

2. Vừa vào đến núi, ông Mão đã phát hiện dấu chân gà gô chằng chịt trên tuyết. Ông phải dằn lòng không đuổi theo những dấu chân đó. Lần này, ngoài chồn lửa ra, ông sẽ không lãng phí thời gian vì những con vật nhỏ mọn nữa, ông chỉ săn chồn lửa mà thôi.

Chồn lửa sở dĩ được gọi thế là vì ngoài bộ lông đỏ đến loá mắt ra, còn có một đặc trưng kỳ lạ khác là người nó không lúc nào không toả ra luồng hơi nóng sôi sục, luồng hơi nóng sực rất lạ này khiến cho nó để lại dấu chân tròn xoe trên tuyết.

(…)
Lời nhận xét:
Câu chuyện thật buồn, day dứt và đau đớn. Nếu không thế, thì nó thất bại hoàn toàn, mặc dù viết có nhiều cách, là gợi mở và có thể chỉ là niềm vui…

Ngỡ rằng, có không ít chất “Liêu trai” trong truyện ngắn này, và nếu là người đọc từng trải, thì cốt truyện không mới. Nhưng có bao chuyện ở cuộc đời không mới, quan trọng là người viết, người kể lại mà thôi.

Như tôi đã nói, vừa phảng phất “Liêu trai”, nhưng không có chút tình yêu trai gái, thể xác ma quái nào kiểu Bồ Tùng Linh; câu chuyện rất đương đại về cách con người phải chung sống, phải tồn tại như thế nào với thế giới tự nhiên này. Gạt bỏ những thói quen của người Phương Đông, quá tin đến mụ mỵ về dùng động vật quý hiếm để chữa bệnh, thì câu hỏi của câu chuyện đặt ra, đâu là tính người, đâu là sự cần thiết để ứng xử với thế giới tự nhiên này?

Có điều, chợt cay đắng và buồn lòng, rằng, con người có lớn lao, hay nhỏ bé, tầm thường trước thế giới tự nhiên, trong đó có loài thú, như con chồn lửa, chẳng hạn?

Dịch giả Phạm Tú Châu – một dịch giả có uy tín về văn học Trung Quốc – đã chọn và chuyển ngữ một truyện ngắn hay.